Er zijn natuurlijk heel veel dansoorten wil je meer info neem dan contact met ons op.. hier een kleine opsomming voor onze meest voorkomende workshops Afrikaanse dans Argentijnse tango Breakdance buikdans Bollywood Dansimprovisatie Disco Flamenco Hip-hop Kinderdans Merengue Paaldansen Reggae Reggaeton-bubbling Rock-n-roll Salsa Salsapainting Sprookjesdans Tempeldansen Volksdansen Klik hier voor het overzicht
maar ben je op zoek naar verdere inspiratie lees dan hieronder verder (bron: Danstijd slo)
Absolute dans
ook Abstract ballet / Abstracte dans / Verhaalloze dans
Voortgekomen uit het muziekballet in de jaren vijftig van de 20e eeuw. Balanchine geldt als vader van de absolute dans in het academischer ballet.
Tevens een reactie op de expressionistische dans, in de 20e eeuw. Bij de absolute dans gaat het niet om de weergave van een verhaal en zelfs niet om de uitbeelding van gevoelens of stemmingen, maar uitsluitend en alleen om de pure bewegingsconstructie. Merce Cunningham wordt vaak genoemd als grondlegger van de absolute dans in de niet-academisch ballet, vanwege zijn abstracte benadering en gebruik van bewegingen.
Ook voor de postmoderne opvolgers van Cunningham was de vorm hun boodschap in dans. (minimale dans, contactimprovisatie)
Aerobics
Aerobics is een vorm van fitness, een trainingsvorm om hart en longen beter te laten functioneren, de kracht te verhogen en coördinatie te verbeteren. Het wordt gedaan op ritmische muziek, vaak in sportscholen en fitnesscentra. Aerobics is ontstaan in de Verenigde Staten, in de jaren ’60.
Het is vooral populair onder vrouwen, die in een groep op de sportschool, of alleen voor de televisie de oefeningen meedoen. De bewegingen hebben vaste namen, zoals V-step of two-step, en zijn erg eenvoudig. De combinaties zijn simpel en de bewegingen worden vaak herhaald, zodat de conditie op de proef gesteld wordt.
Nieuwere vormen van aerobics zijn: aqua-aerobics, steps en body-shaping.
Afrikaanse dans
Met Afrikaanse dans worden dansen aangeduid van de culturen ten zuiden van de Sahara en de Arabische culturen.
Er kunnen zeven verschillende belangrijke gebieden benoemd worden die hun eigen stijl onderscheiden;
De zuidelijke Sahara (Mali en Niger)
West-Afrika
Centraal-Afrike
Zuidelijk Afrika
Oost Afrika
Soedan
de Sahara (het zuiden van Libi¨e en Algarije)
De stijlen hebben gemeenschappelijke (bewegings)kenmerken:
Het vrije en losse bewegen van het lichaam, het voetgebruik, bekkenbeweging, herhaling van ritme, diverse tempi en ritmen in verschillende delen van het lichaam (polyritmiek)
Het voetgebruik is over het algemeen heel aards, stappend en stampend, soms afgewisseld met hoge sprongen.
De basishouding kent enigszins uit elkaar staande gebogen knieën en een licht voorovergebogen rug
De ritmen en tempi van de muziek (waaronder slaginstrumenten) en de dans inspireren elkaar voortdurend.
Ausdruckstanz
Benaming voor de in Europa, in de periode tussen beide Wereldoorlogen, ontwikkelde danssoort waarbij de emotie en het gevoel centraal staan en de directe aanleiding vormen tot de beweging. De persoonlijke lichaamstaal van de danser is hierbij heel belangrijk. Letterlijk betekent het: uitdrukkingsdans, expressieve dans.
Bekende choreografen in deze stijl: Rudolf Laban, Mary Wigman, Kurt Jooss.
Een hedendaagse expresionistische choreograaf is bijv. Pina Bausch.
De “modern educational dance” en de dansexpressie hebben zich hieruit ontwikkeld.
Ballet blanc
Balletten uit de Romantische periode waarbij in het wit geklede bovennatuurlijke wezens een centrale rol spelen. Nadruk ligt op het uitbeelden van (melancholieke) gevoels- en stemmingsbeelden. Voorloper van het abstraherende, symfonische ballet of muziekballet in de 20e eeuw.
Ballet comigue, verhalend ballet
Een van de soorten hofballet. Verhalend ballet, hier stond doorlopend het verhaal centraal, verbeeld in spel zang en veel dans.
Ballet masquerade, maskerade ballet
Een van de soorten hofballet. Mooie dansen , uitgevoerd door schitterend verklede en gemaskerde hovelingen. Dit hofballet had geen verhaallijn.
Ballet melodramatique, melodramaballet
Een van de soorten hofballet. Bijna hetzelfde als ballet comique alleen lag hier de nadruk op zang.
Balletkomedies/comédies-ballets
Blijspelen waarbij, tussen de bedrijven van het eigenlijke toneelstuk, korte balletten worden uitgevoerd die het karakter hebben van divertissement (uit verschillende delen bestaand)
Geïntroduceerd door Moliére (1622-1673) in 1661.
De balletcomedie werd een populaire theatervorm die zich tot de 18e eeuw handhaafde
Balletopera
Dans, zang en het orkest vormen een onverbrekelijk geheel in dit operagenre.
Het is ontstaan in Frankrijk, tijdens de regering van Lodewijk XIV. Lully en Moliere combineerden zang, elementen uit de Franse tragedie en hofballet.
Balletpantomimes
Ballet op basis van pantomime, waarbij het vaak gaat om zo expressief mogelijk uitbeelden van het kluchtige of satirische, karakter van een oudere of groteske personage.
Danskunstenaars in het balletpantomime lieten zich vaak inspireren door de commedia dell’ arte speelstijl. Voor 1700 deed het balletpantomime opgang maar ook in de negentiende en twintigste eeuw is mime in het westerse ballet toegepast.
Balletti
Dansstukken uit de Renaissance rond een bepaalt thema die voor de gasten vertoond werden tijdens de grote feestelijke banketten.
Ballroom dans
Ballroom dans is een verzamelnaam voor bepaalde stijldansen, namelijk de tango, de wals, quickstep en de rumba. De dansen worden in paren gedanst en hebben elk een bepaald tempo en maatsoort in de muziek.
De danshouding is sterk opgericht, de ruggen een beetje naar achter gebogen, van elkaar af. De vrouw heeft haar hoofd een klein beetje naar links gekanteld, de man kijkt uit of ze nergens tegenaan botsen. De paren staan in een kring op de dansvloer en bewegen tegen de klok in de rondte.
Veel figuren kunnen in een vaste volgorde gedanst worden, maar er kan ook gevarieerd worden. De man geeft dan aan welk figuur er gedanst wordt, de vrouw volgt.
Ballroomdansen kent ook competities. De wedstrijddansers maken soms ook nieuwe figuren.
Bharata Natyam: Zuid-India
Bharata Natyam komt uit Zuid-India en is een 20ste eeuwse vorm van Cathir, eeuwenoude tempeldans. De tempeldansen zijn een visuele vertolking van de Carnatic muziek, dans en muziek zijn onafscheidelijk. Het zijn erg spirituele dansen.
Bharata Natyam is een vuurdans en geeft uiting aan de vurigheid en schoonheid van de mens wordt vaak door vrouwen gedanst. De kostuums zijn erg mooi versierd en verschillen sterk per dans.
De dans wordt uitgevoerd met gebogen knieën en veel stampbewegingen. Alle handbewegingen (hastas) van de Bharata Natyam hebben religieuze betekenissen. Ze vertellen een (goden) verhaal. Ook de voetbewegingen (adavus) liggen vast. Zelfs de beweging van de ogen is voorgeschreven per dansbeweging!
Black Dance (zwarte of Afro Amerikaanse dans)
Black Dance is de smeltkroes van dansen van de Afrikaanse slaven die in de 17e eeuw naar Amerika werden gehaald. Omdat de Afrikanen uit zoveel verschillende delen van Afrika kwamen, namen ze allemaal hun eigen cultuur mee. De samenkomst van deze culturen is te zien in de Afro-Amerikaanse dans. In eerste instantie werd er gedanst als stil protest tegen de slavernij. Dans en andere cultuur uitingen waren verboden voor slaven, maar ze dansten stiekem, ’s avonds in hun kleine verblijven.
De taken van de slaven veranderden. Veel slaven werden aan het werk gezet als katoenplukkers. De dansen uit die tijd verbeelden vaak dagelijkse handelingen van de slaven.
In de 19e eeuw, toen de slaven vrijer werden en konden gaan reizen, vermengden zich ook de verschillende dansstijlen onder slaven uit het noorden en zuiden van de VS. Nog veel later vermengden de Afro-Amerikaanse dansen zich met dansen van de blanken, waaruit in de 20ste eeuw weer nieuwe dansen ontstonden (charleston, lindy hop).
Bollywooddans
Bollywood is de naam van de Indiase filmindustrie (afgeleid van het Amerikaanse Hollywood). In de Bollywoodfilms wordt vaak uitbundig gedanst en gezongen. De bollywooddansen zijn gebaseerd op de traditionele indiase dansen, maar vermengd met westerse popdansen (zoals streetdance). Vaak wordt er gezongen en gedanst door een vrouw met een groepvrouwen op de achtergrond en een man met een groep mannen op de achtergrond. De mannen en vrouwen dansen vaak om en om. Het lied vertolkt een stukje uit het verhaal van de film en gaat meestal over liefde. De dansen zijn vrolijk, heel dynamisch en een tikkeltje sensueel.
De dansers zijn gekleed in typisch Indiase kleding, veel kleuren, wijde broeken en blouses. Er wordt vaak op blote voeten gedanst.
Bollywood films en dansen worden steeds populairder.
Bolshoi-stijl
Bolshoi is Russisch voor groot. Het Bolshoi-theatre, een ballet en opera gezelschap, werd in 1776 opgericht en kreeg in 1824 een eigen theater, onder dezelfde naam. Oorspronkelijk, tijdens het Sovjet tijdperk, werd er alleen Russisch ballet getoond in het Bolshoi theater, zoals de romantische balletten van Tschaikovski. Na het uiteenvallen van de Sovjet Unie werd geprobeerd wat meer gastoptredens te programmeren, maar het Bolshoitheater is nog steeds afhankelijk van staatssubsidies. Daarom is het voornamelijk Russisch Ballet.
Bournonville stijl
August Bournonville was een Deense balletmeester en choreograaf die leefde van 1805 tot 1879, tijdens de Romantiek. Hij was solo-danser bij het Royal Ballet van Denemarken en van 1830 tot 1877 ook choreograaf. Hij creëerde meer dan 50 balletten, die gekenmerkt werden door hun overdadigheid, lichtheid en schoonheid. Hij werd beïnvloed door het Parijse ballet.
De stukken speelden zich af in verschillende omgevingen, zoals Denemarken, Italië, Ruslang, Zuid-Amerika; in dorpjes of op het platte land.
De Bournonvile stijl is een academische balletstijl die zich kenmerkt door lichtheid, snelheid en wendbaarheid in de dans, en schoonheid en overdadigheid. Verwant aan het Russisch-frans ballet.
Vertegenwoordigers van deze stijl zijn : Maria Taglioni, August Bournonville, Pierina Legnani
Breakdance
Ook bekend als Breaking of b-boying, is een hedendaagse dansstijl. het vormt samen met rap, graffiti en dj-en de vier elementaire onderdelen van hiphop.
Breakdance is ontstaan eind 70-er jaren, begin 80-er jaren in de zwarte achterstandswijken in New York. Dj’s in die tijd, zoals Afrika Bambaataa, Grandmaster Flash en Kool Herc, begonnen draaitafels en een mixer te gebruiken om zo, een break in een nummer eindeloos door te laten draaien.Breakdance was uitgevonden om te dansen op deze nieuwe muziekstijl, die eerst bekend stond als electro, en zich later ontwikkelde tot hiphop en rap.
Breakdance heeft allerlei bewegingen overgenomen uit o.a. tradionele Afrikaanse dans, Chinese vechtsporten en de Braziliaanse vechtsport capoeira.
Aparte dansstijlen binnen breakdance zijn: popping, locking, electric boogaloo.
Bekende breakdance bewegingen zijn: freeze, flare, headspin, windmill, float, kick, swipe, suicide.
Buck
De Amerikaanse migranten uit Groot-Brittannie namen dansen mee als Clogs, Jigs en Reels. Deze dansen, die vaak stijf rechtop werden gedanst, vermengden zich met de dansen die de slaven meenamen, de zogenaamde Black Dance, die juist voorovergebogen gedanst werd. Hieruit ontstond in het midden van de 19e eeuw onder andere de Buck, genoemd naar de 19e eeuwse Afro-Amerikaanse mannen. Buck is een voorloper van het tapdansen en bestaat voornamelijk uit ritmische stampbewegingen en huppels. De ‘buckstep’ is een schuivende beweging met de voorvoet over de grond, terwijl tegelijkertijd de hiel op de grond stampt. Een groot verschil met Jigs en Clogs was dat er op de opmaat werd gedanst (én 1 én 2, etc).
Clogs, Jigs, Reels en Bucks zijn verwante dansen.
Buck and Wing
Buck and Wing is een combinatie van de Buck en de Pigeon Wing.
Buikdans
Buikdans is een zeer oude vorm van dansen, waarschijnlijk wel 5000 jaar oud. Oosterse tempeldanseressen en priesteressen dansten het al, om de beweging van de vruchtbaarheidsgodin Sarasvati na te bootsen. Hoe het is overgeleverd is niet helemaal duidelijk. Het zou uit India meegenomen kunnen zijn door zigeuners (er zijn ook overeenkomsten met Indiase dansen). Het zou ook aan het hof van sultans kunnen zijn gedanst, als erotische dans.
Vaak worden buikdansen door vrouwen uitgevoerd (dit hoeft echter niet). Het accent ligt op de heupen en het bekken, het centrum van het lichaam. De naam buikdans is dus eigenlijk niet correct. Buikdansers zijn heel soepel in het bekken en in de lage onderrug. Ze kunnen goed de bewegingen van het bekken isoleren (apart bewegen). Daarnaast maken de dansers sierlijke armbewegingen.
De buik van de buikdansers is bloot. Ze dragen lange rokken in felle kleuren met BH-achtige topjes. Vaak hebben ze daarnaast een lange sluier die ze over hun gezicht of schouders kunnen doen.
Burleske ballet
Hofballetten met karikaturale personages.
Butoh/ankoku butoh, dans van de duisternis
Moderne japanse dansvorm, midden van de twintigste eeuw ontwikkeld door Tatsumi Hijikata (1928-1986) en Kazuo Ohno (1906)
Het woord butoh verwijst naar de duisternis, donkerte en met name die van de ziel.
Butoh heeft verwantschap met Europese- (met name Audrucktanz) en Japanse dans en mimevormen.
Kenmerken: stijlmiddelen die vooral ontmoediging, angst, vertwijfeling of wanhoop lijken uit te drukken: pathetische houdingen met gebogen knieën en naar binnen gedraaide voeten, weggedraaide ogen waardoor voornamelijk oogwit te zien is en samengetrokken en gebogen schouders.
De bewegingen zijn stuiptrekkend, verkrampt, sidderend of bevend, afwisselend met langdurige bewegingsloosheid en uiterste vertraging.
Capoeira
Capoeira is een spel, maar wordt vaak omschreven als een vechtdans. Het is ontstaan uit spelen die slaven meebrachten naar Brazilië. Twee spelers/dansers staan tegenover elkaar, de rest vormt een kring er omheen en maakt geluid/muziek. De dansers maken, naast een simpele basispas, ingewikkelde acrobatische bewegingen, zoals handstands en radslagen met als doel de ander uit balans te brengen. De ander mag niet geraakt worden en alleen handen en voeten mogen op de vloer komen. De dansers dragen witte broeken, die schoon moeten blijven. Ze hebben blote voeten.
De muziek is heel ritmisch. Er wordt vaak een een-snarig instrument gebruikt, de berimbeau.
Charleston
De Charleston is genoemd naar de stad Charleston in het zuiden van de Verenigde Staten. Daar ontstond in de jaren 20 van de vorige eeuw vanuit Afro-Amerikaanse dansen, overgenomen door de blanken, een swingende dansstijl. Hij is sterk gerelateerd aan de lindy hop. Het verschil is dat de Charleston heel sterk rechtop wordt gedanst en minder acrobatische elementen heeft.
De muziek van de Charleston is swingende jazzmuziek met een hoog tempo. De dansers dansen alleen of met z’n tweëen. Bij de basispas maakt een danser een hop waarbij de knieën tegenelkaar aan worden gehouden en van een van de benen het onderbeen opzij gaat. Het snelle dansen wordt af en toe afgewisseld met langzamere, getrokken bewegingen.
De Charleston was een gezelschapsdans en werd voornamelijk in het uitgaansleven gedanst.
De Charleston is verwant aan de rock-‘n-roll.
Clog
Clogdans was een veelgezien tijdverdrijf in het noorden van Groot-Brittanie in de 18e eeuw. In die tijd kwam de industrie op en droegen veel arbeiders schoenen met een houten zool (klompen), wat veel geluid maakte. In de wolfabrieken zaten de arbeiders bij de weefmachines en hielden hun voeten warm door ritmisch met de machinegeluiden mee met hun schoenen te stampen. Het bovenlichaam heeft geen rol in de dans. Dit ontwikkelde in de lunchpauzes tot wedstrijden waarbij het ging om ingewikkelde ritmes en hoge snelheid. Later werden ze ook gedanst op traditionele Engelse muziek. De clogdansen gingen met de Britse migranten mee naar de VS, waar het vermengde met Black Dance en Bucks en Wings ontstonden.
Clogs, Jigs, Reels en Bucks zijn verwante dansen.
Contact-improvisatie
Een van de dansstijlen uit de postmoderne dans geïntroduceerd door Steve Paxon (1939).
Contact improvisatie is een improvisatievorm waarbij de beweging en structuur van een stuk (”work”) zijn ontstaan door de interactie van twee of meer dansers op momenten van fysiek contact met elkaar.
Het is een bewegingstechniek voor twee dansers tezamen, waarbij de bewegingsimpulsen worden ontleend aan het over elkaar heen glijden, het tegen elkaar opbotsen of het zich van elkaar afzetten van twee lichamen.
Kenmerken: vanuit ontspanning dansend, met een doorgaande bewegingsstroom, nauw contact houdend met de grond en het lichaam van een ander, daarbij zo min mogelijk gebruikmakend van de handen, met de partner afwisselen in steunen en leunen, actief en passief zijn, gewicht aan een ander geve en gewicht van de ander nemen.
Cunninghamstijl
Merce Cunningham (geboren in 1919) was solist in de dansgroep van Martha Graham . Zijn dansachtergrond bestaat uit volksdans, tapdans, stijldans en later klassiek ballet en moderne dans. Als grondlegger van de postmoderne dans choreografeerde hij talloze dansstukken en ontwikkelde hij een eigen dansstijl. Daarin worden de klassieke voetposities worden gebruikt, maar in tegenstelling tot de klassieke dans wordt het bovenlijf in allerlei richtingen bewogen. Isolatie van verschillende lichaamdelen ten opzichte van elkaar.
Belangrijke uitgangspunten zijn:
– Alle beweging is dans. De bewegingen hoeven niet betekenisvol te zijn.
– Toeval speelt een grote rol in zijn werk. Vlak voor een voorstelling werd bijvoorbeeld de muziek bepaald, of de volgorde van opkomst van de dansers.
Danse basse
Letterlijk: lage dans.
Benaming voor de categorie rustige en niet-gesprongen dansen uit de hofdans van de middeleeuwen
Danse haute
Letterlijk: hoge dans.
Benaming voor de categorie snellere en vaak van kleine huppen en sprongen voorziene hofdansen van de middeleeuwen.
Danse macabre / Dodendans
Een dodendans kan verschillende achtergronden hebben. Algemeen gesteld wordt er gedanst als rouw en begrafenisrite. Met als doel om de levenden op een ‘gereglementeerde’ manier afscheid te laten nemen van de dode. Hierbij wordt de geest van de overledene door het dansen gevraagd en geholpen om bij de levenden te zijn. Ofwel wordt de geest van de overledene beschermt door de dans tegen kwade geesten die hem mee willen nemen
Dansexpressie
Dansexpressie is een onafhankelijke danssoort, die ontwikkeld is uit de Europees moderne dans en de ‘modern educational dance’. Het is een zich voortdurend ontwikkelende danssoort, die rond 1970 zijn weg begon te vinden. Kit Winkel is samen met Corrie Hartong de grondlegster.
In dansexpressie gaat het erom, om door middel van contact maken met de eigen ideeën, inspiratiebronnen en gevoelens tot een persoonlijke dans te komen. Zowel in de theaterdans als in de educatieve richting.
Derwishdans, soefidans, ceremoniële draaidans
Een derwish is een moslim die de soefi-stroming in de islam aanhangt. Soefi is een verlichte vorm van de islam. Derwishen zijn een soort monniken, die zeer sober leven en bedelen om aan de kost te komen.
De draaidans is een dans van de Mevlevi-Orde in Turkije, een groep soefi-monikken. Het is een lichamelijke manier om in religieuze sferen te komen. Ze proberen het dagelijkse en ‘slechte’ van zich af te zetten en luisteren naar de muziek en hun leider, ze denken aan God. De duizeling die optreed bij het eindeloos in hoog tempo ronddraaien, met een hand naar de kosmos gericht en een hand naar de aarde, wordt beschreven als een spirituele ervaring. Het draaien staat symbool voor de manier waarop ook electronen draaien (microcosmos) of planeten (macrocosmos).
Tegenwoordig is het een toeristisch handelsmerk van de Derwishen, maar zo is het niet bedoeld.
Derwishen dragen lange witte (tegenwoordig ook soms gekleurde) gewaden, met wijde rokken, die tijdens het draaien om de dansers heen uitspreiden.
Discodans
Disco is een dansvorm die is ontstaan in de discotheken begin jaren ’70 in de VS. Discomuziek heeft invloeden van funk-, soul- en salsamuziek.
Discodans is vrije dans die vele ontwikkelingen door heeft gemaakt. Bekende bewegingen zijn het heen en weer wijzen, zoals John Travolta, zwembewegingen met de armen, het V-teken met de handen voor de ogen. Het is vrolijke, dynamische dans en muziek die veel invloed heeft gehad op de huidige popmuziek.
Educatieve dans, Modern educational dance
Dans die gericht is op het verwezenlijken van educatieve doelstellingen, vooral in het onderwijs is toegepast; volgens de indeling van Luuk Utrecht een van de drie hoofdvormen van dans.
Dansexpressie is hier een van de belangrijkste voorbeelden van.
Er zijn verschillende dansgroepen die zich speciaal met educatieve voorstellingen en daaraan gekoppelde lesactiviteiten bezighouden; bijvoorbeeld Introdans, de Stilte, Dans In School
Electric boogie
Electric boogie is een onderdeel van hiphop. Samen met breakdance vormen electric boogie en popping de hiphop-dansstijlen.
Het wordt gekenmerkt door een machinale, robotachtige manier van dansen en het onafhankelijk bewegen van de lichaamsdelen. Het heeft wel iets weg van pantomime. Zowel schokkende als vloeiende bewegingen.
Zie bv Moonwalk van Michael Jackson.
Elevatie dans
Een manier van dansen waarbij de nadruk ligt op de lichtheid van het bewegen, de schijnbare gewichtsloosheid van de dansers en het zwevende effect wat bij het springen wordt bereikt. De elevatie techniek ontwikkelde zich in de Romantiek.
Etnische dansen
Letterlijk: dans van een bepaald volk. Overkoepelende benaming voor al die dansvormen die niet tot het eigen (in ons geval “westers”) cultuurgoed behoren
De westerse etnische dans wordt vaak volksdans of folkloredans genoemd.
Europees ballet
Verzamelnaam voor alle in Europa ontstane balletsoorten, zoals Frans ballet.
Expressionisme
Richting in de kunst die, in tegenstelling tot het impressionisme, de juistheid der waarneming ontkende en alleen het voornaamste, de ziel van iets wilde uitdrukken in sterk vereenvoudigde vormen.
In de Europese dans is Audrucktanz en in de Amerikaanse dans zijn o.a. Martha Graham en Doris Humprey verwant met het expressionisme.
Flamenco
Dans die deel uitmaakt van de zigeunercultuur van Spanje, Zuid-Spaanse zigeunerdans.
Kenmerken zijn: opgerichte houding, felle dynamiek, wisselwerking tussen man en vrouw, voetaccenten/-ritmen. De zang is de basis van de Flamenco, begeleidt door handgeklap, vingerklippen en ratelen van castagnetten.
Flamenco wordt ook al theaterdans uitgevoerd
Gevechtsdansen
In de Griekse beschaving waren gevechtsdansen eigenlijk militaire trainingen. Door de bewegingen van deze dansen zo goed mogelijk uit te voeren , oefende de Grieken zich in lenigheid, snelheid, kracht en concentratievermogen, waardoor ze zich konden weren in gevecht en oorlog.
Veel culturen kennen hun eigen gevechtsdansen. Een hedendaagse vorm is de Braziliaanse capoeira, waarin de dansers elkaar niet mogen aanraken.
Gezelschapsdansen
Dansen die bedoelt zijn voor eigen genoegen, vermaak en onderlinge contact met mensen.
De traditionele gezelschapsdansen, zoals de mazurka, Duitse polka, kruispolka, en pas de quatre zijn afkomstig uit Europa. De meeste moderne gezelschapsdansen komen uit Amerika, waar zich vanuit jazzdans en Zuid-Amerikaanse dans sterk ritmische dansvormen ontwikkelden, zoals de one-step, two-step, shimmy, foxtrot, charleston en tango.
Grahamstijl
Een moderne dansstijl, ontwikkeld door Martha Graham voor en na de Tweede Wereldoorlog. De Grahamtechniek waarvan de principes in nauw verband staan met de expressionistische doelstellingen van de Grahamdans wordt als aparte techniek getraind.
De choreografieën van Graham kenmerken zich door een sterk dramatische lading, met hartstocht en vervoering als onderwerp; de techniek kenmerkt zich door contraction-release en het specifieke gebruik van ademhaling.
Groteske dans
Onderdeel van de hofdans waarbij gebruik wordt gemaakt van grootse handelingen, theatrale bewegingen. Later werd dit caractère dans genoemd.
Handelingsballet/ballet d’action
In de 18 e eeuw wordt dans een autonome kunst, hiervoor was dans altijd onderdeel van hofballetten en balletopera’s..
Danskunstenaars begonnen voorstellingen te maken die volledig bestonden uit dans en pantomime. Het verhaal dat centraal stond werd helemaal uitgebeeld door dansers, deze balletpantomimes ontwikkelden zich tot her nieuwe genre“Handelingsballet/ballet d’action”.
Jean Gorges Noverre (1727-1810) was een van de danskunstenaars, die experimenteerde met de expressieve kracht van de dans, hij maakte wel 150 balletten.
Haremdanseressen
Een harem is dat gedeelte van de woning, dat is voorbehouden aan de vrouwen en kinderen des huizes. Deze traditie bestaat al in het Midden-Oosten sinds de farao’s want ook hun woningen waren voorzien van een harem. Hierin brengen de vrouwen hun tijd door, zonder dat er mannen in de buurt zijn; voor hen is de harem immers taboe. De vrouwen maken als tijdverdrijf dansen, die ze opvoeren voor de farao en zijn gevolg. Een van de gebruikte dansvormen is buikdans. (Zie buikdans)
Hofballet
Hofballet is hofdans in theatrale context: gearrangeerde vormen en passen en dergelijke uit de hofdans.
Hofballet kan omschreven worden als een feestelijke multimedia productie met muziek, zang , dans, voordracht en mime, die een allegorische strekking had van politieke of moraalfilosofische aard en waaraan door hovelingen zelf werd deel genomen.(1580-1680)
Het hofballet kent verschillende soorten:
Ballet masquérade, maskerade ballet
Ballet melodramatique, melodramaballet
Ballet comigue ,verhalend ballet
Hofdans
Gestileerde dansen, voortgekomen uit volksdansen; geven uitdrukking aan het streven naar een verfijnde levensstijl, door aristocratische elite.
Bloei vooral in de hofcultuur van de zestiende tot en met de achttiende eeuw.
De hofdans vormde de basis voor het later academisch ballet.
Kenmerken zijn: paardansen en gecompliceerde geometrische patronen.
Indiase dansrituelen
Rituele dansen behoren tot de religieuze praktijken waaronder ook de voorouderverering en animistische geestenverering.
Indonische maskerdansen
In Indonesië zijn maskers een belangrijk onderdeel van tradities in theater en dans, gebaseerd op rituelen om demonen of ziektes uit te drijven (exorcisme). Ook worden maskers gedragen om door de geest van het masker bezeten te raken. De meest bekende maskers die bij allerlei gebeurtenissen gebruikt worden, zijn dansmaskers. Zo dragen op Bali acteurs en dansers bij topengtheater de topeng. Topeng betekent ‘tegen het gezicht gedrukt masker’.
De maskerdans is erg populair in verschillende delen van Indonesië. De verhalen die er achter schuil gaan, vertellen over de geschiedenis van vorstenhuizen. De houten maskers hebben geestelijke kracht van vorsten en helden uit het verleden. Veelal zijn het vrolijke verhalen waarin allerlei grappen voorkomen. De hoger geplaatste en officiële personen dragen hele maskers en maken gebaren. De clowns en bedienden spelen met een half masker, zij spreken wel. Aan het eind van het spel overwinnen de goeden, terwijl de slechten hun verlies erkennen.
Jazzdance
Een samensmelting van Afro-amerikaanse ”social dans”, klassiek ballet, hedendaagse- en tapdans. In hoge mate gestileerd om in musical theater, film, cabaret en televisie te gebruiken.
Voorbeelden van jazzstijlen zijn: Afro-jazz, Afro-Cuban Jazz, modernjazz, funky jazz en Free Jazz.
Kenmerken van techniek zijn: geïsoleerd bewegen van lichaamsdelen (hoofd, schouders, bekken), veel bewegingen met licht gebogen benen.
Jigs
Jigs zijn populaire Ierse dansen. Net als de Clogs en Reels zijn het dansen met veel sprongen en huppels en worden gedanst in een groep of alleen. De dansers staan rechtop de armen zijn strak naast het lichaam. De stappen variëren van eenvoudige huppels tot moeilijke voetcombinaties. De Jigs gingen met de Britse migranten mee naar de VS, waar het vermengde met Black Dance en Bucks en Wings ontstonden.
Clogs, Jigs, Reels en Bucks zijn verwante dansen.
Jive
In het stijldansen wordt een onderscheid gemaakt tussen ballroomdansen (zoals de wals of de tango) en latindansen. De jive is een latindans. Het is een van de swingdansen die voortkomt uit de jazzcultuur (zoals ook de rock-‘n-roll). De jive ontstond in 1940 in Europa uit de jittenburg (een blanke vorm van de lindy hop, meegenomen door de Amerikaanse soldaten tijdens de tweede wereldoorlog). De jive lijkt erg op de lindy hop en op rock-’n-roll, alleen bevat het geen acrobatische elementen.
De jive is de snelste en meest swingende van alle stijldansen en wordt ook veel losser gedanst. De danshouding is minder streng en het bovenlichaam wordt een klein beetje voorover gebogen (terwijl de andere stijldansen kaarsrecht moeten worden gedanst).
De jive is verwant aan rock-‘n-roll en de lindy hop.
Karakterdans (dans caratere)
Van volksdans afgeleid dansmateriaal, opgenomen en bewerkt voor theatervoorstellingen en theaterdans.
Met name verbonden met het klassieke ballet.
Het heeft zijn oorsprong in het gebruik van volksmotieven binnen het ballet in de tijd van de Franse Revolutie, ontwikkeld door Jean Dauberville (1742-1806)
Zie hoofdstuk Handelingsballet, hoofdstuk 8.
Kathak: Noord-India
Kathak is een van de zeven klassieke dansvormen uit Noord-India. Het woord kathak is afgeleid van kathakar, wat verhalenverteller betekent. De kathak dans is ontstaan aan de hoven van de Moghul-vorsten, waar verhalenvertellers met muziek en dans religieuze en mythologische verhalen vertelden. In de 19e eeuw heeft het zich verder ontwikkeld als kunstvorm.
Karakteristiek voor kathak is het voetenwerk: ingewikkelde ritmes worden gestampt, vaak met belletjes aan de enkels gebonden. Ook veel snelle pirouettes achter elkaar worden gedraaid. Een kathakvoorstelling is een afwisseling van twee componenten: nritta, abstracte danselementen, en nritya, expressieve en verhalende elementen. De dans wordt voornamelijk solo uitgevoerd, met begeleiding door percussie-instrumenten en melodie-instrumenten zoals een fluit. Danser en percussionist proberen elkaar op te zwepen tot ingewikkelde ritmes die steeds sneller worden uitgevoerd, om het publiek te vermaken.
Klassiek ‘modern’ ballet
Zowel in West-Europa als de Verenigde Staten begon met rond 1940/1950 de klassieke ballettechniek te ‘moderniseren’, waardoor klassiek modern ballet ontstond.
De klassieke houdingen en posities worden nog wel gebruikt, maar de ‘regels’ zijn veel minder streng. Er is meer bewegings vrijheid, eigenlijk zijn alle bewegingen mogelijk. Sterke voorkeur voor lange lijnen van armen en benen, opgestrekte houding.
Kostuums zijn veelal strak om de bewegingen van het lichaam goed uit te laten komen.
De dans behandelt abstracte thema’s, zoals vorm, liefde, aantrekken/afstoten
Vaak wordt klassieke muziek (zoals Bach, Mozart) of moderne klassieke muziek (zoals Phillip Glass, Steve Reich) gebruikt.
Klassiek modern ballet is verwant aan moderne dans en klassiek ballet. Bekende choreografen in deze stijl: Maurice Bejart, Rudi van Dantzig, Hans van Manen
Bekende dansers in deze stijl: Rudolf Noerijev, Alexandra Radius, Han Ebbelaar.
Klassiek ballet
ook Academisch ballet / Academische dans
Klassieke balletten zijn gechoreografeerd in de klassieke danstechniek. De klassieke dans is de langst bestaande theaterdanstechniek: van 1661 (oprichting van de Académie Royal de de la Danse) tot heden. Het hofballet, het ballet d’action, het romantisch ballet, het postromantisch ballet en het modern-klassiek ballet zijn de opeenvolgende stijlen van het klassiek ballet, waarin gebruik gemaakt wordt van het in die bepaalde periode bestaande passenmateriaal.
Limon stijl
Moderne danser en choreograaf Jose Limon werd begin vorige eeuw geboren in Mexico en ging al vroeg naar de VS. Hij was leerling van Doris Humphrey. Hij richtte zijn eigen danscompany op. De principes van de Limón techniek zijn gebaseerd op adem, fall en recovery (het moment van uitbalans raken of nog net in balans zijn), suspension en release (een beweging helemaal uittrekken en dan loslaten), het gebruik van het gewicht van het lichaam met de zwaartekracht (i.p.v. er tegenin), en het meer met gewrichten dan met spieren werken. Het bekken moet goed sterk zijn, een sterke basis, waardoor het bovenlichaam vrij kan bewegen.
Lindy hop
De lindy hop is een Afro-Amerikaanse dans uit New York van de jaren 20 van de vorige eeuw. Het is een samensmelting van onder andere tapdans, jazzdance en charleston. De lindyhop wordt zowel solo als met man en vrouw gedanst en bestaat uit een paar vaste elementen, afgewisseld met improvisatie. De dansers dansen met gebogen knieën en voorovergebogen rug. Ze staan voornamelijk op de voorvoet en wisselen twist en tapdans bewegingen af met acrobatische samendans, waarbij bijvoorbeeld de vrouw in de lucht wordt gegooid of de ene partner over de ander heen springt. De dans gaat snel en is uitbundig. Hij wordt gedanst op swingende jazz muziek. Toen Charles Lindberg in 1927 voor het eerst zonder tussenstop over de Atlantische Oceaan vloog, kopten de kranten ‘Lucky Lindy hops Atlantic’. Hieruit kwam de naam van de gelijktijd opkomende lindy hop.
De Lindy hop is de voorloper van de rock ’n roll.
Madison
De Madison is een dans die werd gedanst in de jaren ’50 en ’60 in de staat Ohio. Het is een dans die in het rijtje van de rock-‘n-roll thuishoort.
Er wordt gedanst op een lijn en heeft een vast bewegingspatroon van passen voor, achter en zijwaarts. Er worden wedstrijden gehouden in Madison-dansen. Ook in films is het een populaire dansstijl, zoals in de film ‘Hairspray’.
Mime-dans
Combinatie van dans en mime; met name in bepaalde vormen van het academische ballet en de postmoderne dans.
Synoniemen zijn : balletpantomime en handelingsballet.
In de mimedans in de postmoderne dans gaat het niet om klassieke nabootsende pantomime, maar om verhaalloze, abstracte mime als een puur lichamelijke bewegingskunst.
Minimale of repetitieve dans / minmal dance
Stroming binnen de postmoderne dans (midden twintigste eeuw), waarbij het bewegingsmateriaal bestaat uit reeksen van kleine, zich herhalende bewegingspatronen (analoog aan de minimal music van o.a. Philip Glass). Het gaat om de bewegingsconstructie zelf en niet om het thema buiten de dans. Het is onderdeel van de pure dans.
De choreografie gaat uit van enkele enkelvoudige basispassen die in een beperkt aantal simpele dansfrasen worden gecombineerd. Deze dansfrasen worden vervolgens weer samengevoegd in ruimtelijke patronen die uiterst helder en overzichtelijk zijn, doordat het lijnenspel is gebaseerd op eenvoudige geometrische patronen zoals rechte lijn of cirkels.
Van essentieel belang is dat de passen, thema’s en patronen met een ijzeren dwangmatigheid worden herhaald volgens bepaalde wiskundige formules.
Minimal dance choreografen zijn onder andere Lucinda Childs, Laura Dean en vroeg werk van Krisztina de Chatel.
Moderne dans
In het begin van de 20e eeuw ontstonden er als reactie op het verstarde klassieke ballet verschillende nieuwe dansstijlen. De stijlen worden genoemd naar hun ontwerpers: bijvoorbeeld Isadora Duncan, Marta Graham, Doris Humpry.
Zij hebben als overeenkomst dat niet de klassieke ballettechniek wordt gehanteerd, maar dat er juist wordt uitgegaan van de natuurlijke bewegingsimpulsen van de mens: ademen, vallen, opstaan, e.d.
Hierbij zijn rompbewegingen met een aanzet vanuit het centrum van de romp en acties over de grond vanzelfsprekend.
Morendans / moresca
Een dans waarin de overwinning van de Christenen op de Moren werd uitgebeeld. Het werd gedanst in de 11e en 12e eeuw.
Multimedia dans
Een stroming in de (post)moderne dans, waarbij gebruik wordt gemaakt van andere kunstvormen (media) zoals licht, film, video, foto, computers en internet, beeldende kunst. Soms versterken de media de dans, hebben ze een ondersteunende functie. Soms zijn ze even belangrijk of heeft de dans een ondersteunende functie.
Deze stroming is al op gang gezet eind 19e eeuw, toen elektrisch licht zijn intrede deed in de danswereld. Loie Fuller maakte daar al gebruik van. Andere bekende choreografen die multimedia gebruiken zijn Hans van Manen, Merce Cunningham, Koert Stuyf.
Muziekballetten
Een niet-verhalende dans, gebaseerd op de klassieke techniek, die de structuur en de inhoud (de gevoels-en stemmingsbeelden) van een muziekstuk nauw volgt. Het is voortgekomen uit het symfonische ballet, met het onderscheid dat er ook andere muziek dan een symfonie gebruikt kan worden.
Choreografen: Michel Fokine (lLes Sylfides), George Balanchine, Serge Lifar.
Neo-expressionisme
De abstract moderne en postmoderne dans waren een reactie op de expressionistische dans. Het neo-expressionisme is weer een reactie op deze abstracte benadering. Waar moderne dans zich richt op de beweging en de mens en zijn gevoelens en emoties minder belangrijk zijn, ziet het neo-expressionisme de danser weer als een emotioneel wezen en de dans als een expressiemiddel van deze mens. Neo-expressionistische dans heeft een verhalend thema en laat mensen in verschillende psychische toestanden zien.
Voorbeelden: Pina Bausch, Anne Teresa De Keersemaeker.
Neoklassieke ballet
Rond 1930 ontstond vanuit les Ballets Russes en de klassieke ballettechnieken uit de VS het neoklassieke ballet.
Met de techniek van het Frans-Russisch ballet in z’n achterzak vertrok George Balanchine na het uiteenvallen van les Ballets Russes naar de VS. Daar ontwikkelde hij de neoklassieke stroming.
De stijl maakt gebruik van de klassieke techniek, met veel wendingen toegevoegd, waardoor het dynamisch wordt en zeer virtuoos.
Thema’s zijn abstract, geen verhaallijn.
Verwante dansstijlen zijn klassiek ballet, neoromantisch ballet.
Performance dans
Kenmerkend aan een performance (wat letterlijk uitvoering betekent) is dat verschillende kunstvormen naast elkaar worden geplaatst en er voor het publiek veel is om naar te kijken. Dansers worden ingezet als acteurs, muzikanten, zangers, decor. Vaak zijn de voorstellingen verhalend. Performance-dans is een onderdeel van de post-moderne dans. Een belangrijk gezelschap dat performance-dans maakt is ‘Les Ballets C. de la B.’ uit België, van Alain Platel.
Pigeon Wing of Chicken
ook Chicken
De Pigeon Wing is een dans van de Afro-Amerikanen uit de 19e eeuw. De Pigeon Wing was oorspronkelijk alleen het schudden van een been in de lucht. Later kwamen er varianten waarbij er op een been rond werd gesprongen, terwijl met de armen de andere knie tegen het oor werd gehouden. Of waarbij het been hoog in de lucht werd gegooid en de schouders naar achter (zoals bij de ‘cancan’).
De Chicken is het heen en weer gaan van het bovenlichaam, alleen als bijbeweging bij de ‘twist’.
Postmoderne dans
Opvolger van de moderne dans. Kwam na 1950 tot ontwikkeling als een reactie op de expressionistische dans uit de jaren dertig. Kenmerkend is in het algemeen, dat de nadruk ligt op de pure bewegingsconstructie en dat het niet in de eerste plaats gaat om het uitdrukken van gevoelens en stemmingsbeelden.
Merce Cunningham is de geestelijke vader en het Judson Danstheater (1962-1968) is de bakermat van deze stroming die zich in de V.S. in de jaren zestig sterk begon te ontwikkelen.
Andere belangrijke dansers/ choreografen zijn: John Dunn, Ann Halprin, Lucinda Childs, Steve Paxton, Trisha Brown. In Nederland: Pauline de Groot, Koert Stuyf.
Pure ballet
Puur ballet is klassiek ballet in z’n puurste vorm, zuivere techniek.
Frans-Russische balletstijl ontwikkeld zich tot twee te onderscheiden stromingen: het pure ballet en de caractére dans. Met puur ballet wordt het lichtvoetige, strak uitgevoerde ballet bedoeld.
De klassiek techniek staat centraal, dus uitgedraaide benen en voeten, opgerichte houding, lenigheid, 5 voetposities en armposities, gebruik van sprongen, pirouettes. Ook de muziek is klassieke muziek.
Verwante dansstijlen zijn traditioneel ballet en Frans-Russisch ballet.
Pure dans
ook Vrije dans
Pure dans is een onderdeel van de postmoderne dans, waarbij bewegingscomposities bestaan uit puur dansante bewegingsconstructies (passen en thema’s). Er is een onderverdeling te maken in twee benaderingswijzen: minimale of repetitieve dans en de vrije dans.
Kenmerkend voor de minimale of receptieve dans is dat de choreografie uitgaat van enkele eenvoudige basispassen worden gecombineerd en herhaald tot een wiskundige compositie en door de herhaling iets hallucinerends krijgt. Een bekende choreografen zijn: Lucinda Childs en Krisztina de Chatel. Ook Merce Cunningham maakte gebruik van repetitieve elementen.
Kenmerkend voor de vrije dans (Twyla Tharp 1942, Trisha Brown 1934, Pauline de Groot 1942) is dat er gebruik wordt gemaakt van allerlei dans- en bewegingstechnieken met een anti-expressionistische karakter (zoals abstracte dans), die vaak uit de natuur komen, zoals het rollen van een steen langs een helling, of het dwarrelen van een blad. De dans komt niet voort uit emoties, maar kan wel een uitgangspunt zijn.
Reel
De reel is de naam van zowel een Schotse als een Ierse volksdans. In de Schotse versie zijn reels figuren waarbij 3 of meer dansers een verweven vloerpatronen lopen, afgewisseld met eenvoudige huppelpasjes. De basis is de ‘reel of three’ met 3 dansers, waar vele variaties op zijn. De dansen worden gedanst in vastgelegde ritmes. De Schotse Reel komt uit de Schotse hooglanden en gaat terug tot de 16e eeuw.
De Ierse reel (of cor) is een dans die op reelmuziek wordt gedanst. Reelmuziek is muziek gespeeld door een horlepijp (een blaasinstrument), waarbij het accent op de eerste en vierde tel ligt. De Ierse reel is meer complex dan de Schotse.
De reeldansen gingen met de Britse migranten mee naar de VS, waar het vermengde met Black Dance en Bucks en Wings ontstonden.
Clogs, Jigs, Reels en Bucks zijn verwante dansen.
Rituele dans
Rituele dansen worden gedanst vanwege een ritueel. Al zolang mensen bestaan, bestaan rituele dansen. En elke beschaving in de geschiedenis had rituele dansen. Rituelen kunnen te maken hebben met natuurverschijnselen (denk aan de regendans), religie/spirituele gebeurtenissen, ceremonies (zoals een huwelijk), sociale gebeurtenissen (feesten), gevechten (oorlogsdans).
Rock-‘n-roll
Rock-‘n-roll muziek en dans ontstond in de jaren 50 en 60 in de VS. De muziek komt uit de boogiewoogie, jazz, folk, r&b en gospelmuziek. De dans komt voort uit de lindy hop. De lindy hop werd overgenomen door de blanke popcultuur. De muziek werd wat vertraagd en de dansen werden meer rechtop gedanst.
Rock-‘n-roll is een swingende partnerdans. Vaak zitten er enkele acrobatische elementen in. Het is de dansstijl die in films als Grease gedanst wordt.
Verwante dansen zijn de lindy hop, de charleston, de jive en de boogiewoogie.
Romantisch ballet
In Frankrijk en Italië ontstond rond 1830-1850 (de periode die de Romantiek heet) vanuit de hofballetten van Lodewijk XIV het romantisch ballet. Deze balletten gaan vooral over de sprookjeswereld, het bovenaardse, liefde, dood, zelfopoffering. Veel romantische balletten, zoals Het Zwanenmeer zijn ook sprookjes.
De romantische balletten worden in de klassieke ballettechniek gedanst. De dansers hebben een opgestrekte houding en ze bewegen gewichtloos, zwevend. Vaak werden zelfs zweefmachines gebruikt om de danseressen echt te laten zweven. Ook pointes (spitzen) moesten de danseressen lichtvoetiger maken.
De kostuums van de danseressen zijn tutu’s, veel wit en roze.
Ballet blanc is een typisch romantisch ballet onderdeel. (zie aldaar)
Voor de balletten is muziek speciaal gecomponeerd, zoals Het Zwanenmeer en De Notenkraker van Tsjaikovski.
Verwante dansstijlen zijn het hofballet, Bournonville-stijl en het klassiek ballet.
Marius Petipa is de bekendste choreograaf. Bekende danseressen zijn Eva Evdokimova en Marie Taglioni.
Romantisch klassiek ballet
In Frankrijk en Italië ontstond rond 1830-1850 (de periode die de Romantiek heet) vanuit de hofballetten van Lodewijk XIV het romantisch ballet. Deze balletten gaan vooral over de sprookjeswereld, het bovenaardse, liefde, dood, zelfopoffering. Veel romantische balletten, zoals Het Zwanenmeer zijn ook sprookjes.
De romantische balletten worden in de klassieke ballettechniek gedanst. De dansers hebben een opgestrekte houding en ze bewegen gewichtloos, zwevend. Vaak werden zelfs zweefmachines gebruikt om de danseressen echt te laten zweven. Ook pointes (spitzen) moesten de danseressen lichtvoetiger maken.
De kostuums van de danseressen zijn tutu’s, veel wit en roze.
Ballet blanc is een typisch romantisch ballet onderdeel. (zie aldaar)
Voor de balletten is muziek speciaal gecomponeerd, zoals Het Zwanenmeer en De Notenkraker van Tsjaikovski.
Verwante dansstijlen zijn het hofballet, Bournonville-stijl en het klassiek ballet.
Marius Petipa is de bekendste choreograaf. Bekende danseressen zijn Eva Evdokimova en Marie Taglioni.
Rondedans
Rondedans is een krijgsdans.; het danspatroon in de ruimte vormt een halve of hele cirkel. Kringdansen zijn vermoedelijk de allroundster dansvormen omdat ze zijn voortgekomen uit de zogeheten ‘magische cirkel’ die bij rituele dans veel voorkomt.
Russisch ballet
ook Frans Russisch ballet
De Frans-Russische stijl is een combinatie van Franse, Italiaans en Russische balletstijlen. In Frankrijk en Italië werd al langer ballet gedanst, ontstaan uit de hofballetten. Begin 18e eeuw werden er door het Russisch hof balletmeesters uit Frankrijk gehaald om balletten in te studeren met de Russische gezelschappen. De mengeling die hieruit ontstond noemen we de (Frans-)Russische stijl.
Thematiek: De sprookjeswereld
Zichtbare (bewegings)kenmerken: Vijf voetposities, opgestrekte houding, pirouetten, sprongen, solo’s, passes de deux, groepsstukken (corps de ballet), strakke kleding, tutu’s, pointes(spitzen)
Typisch aan deze stijl is een combinatie van (Italiaanse) virtuositeit, (Franse) elegantie en (Russische) zangeriger bewegingskwaliteit (cantabile).
Er werd gedanst op Romantische / klassieke muziek
Verwante dansen zijn: Frans ballet, academisch ballet, klassiek ballet, Russisch ballet
Bekende dansers in deze stijl:
Maria Mariusovna Petipa, Marie Taglioni, Pierina Legnani
Salsa
Salsa is een verzamelnaam voor verschillende soorten dansen en ritmes zoals Son, Mambo, Guaguancó, Cha-cha-cha en Danzón, en nog veel meer. De salsa is ontstaan in Cuba uit de Cubaanse Son en heeft zich verder ontwikkeld in het Caribisch gebied, Latijns-Amerika en Noord-Amerika. De salsa is inmiddels wereldwijd een bekende en populaire muzieksoort en dans. Het is een echte feestdans. Salsamuziek is heel vrolijk en heeft een snel ritme. De basispas heeft drie passen, de vierde tel is een rust. Man en vrouw dansen samen, de man leidt. De voeten gaan eigenlijk constant door, maar de vrouw wordt alle kanten op geleid, maakt pirouettes en verschillende figuren.
Sprookjes ballet
Een dans waarin de lijn van een sprookje gevolgd wordt en waarin de choreograaf zijn interpretatie kenbaar maakt door middel van, voor die periode herkenbare, symboliek.
Choreografen; Michel Fokine, Léonide Massine, Bronislava Njinska, Serge Lifar, Ninette Valois, Frederick Ashton, Roland Petit, Antony Tudor, Agnes de Mille, John Cranko, Kenneth Macmillan.
Streetdance
Streetdance (of ook wel urban dance) is een verzamelnaam voor alle op straat ontstane dansvormen begin jaren ’80 in de NY en de stijlen die daar van zijn afgeleid. Hiphop en breakdance zijn ook te vangen onder deze noemer. Pas in de jaren ’90 kwam streetdance naar Europa.
Streetdance is een dansvorm die zich heeft ontwikkeld in achterbuurten van New York. De muziek die erbij hoort is r&b en hiphop muziek. De dansers dragen wijde (baggy) kleding en sneakers, waarin ze makkelijk kunnen dansen.
Streetdance is en manier voor straatbendes om te strijden met andere bendes. Er worden zogenaamde dance-battles gehouden, waarbij de dansers het beste van zichzelf laten zien en tegen elkaar op proberen te bieden.
Streetdance wint nog steeds aan populariteit en is inmiddels niet meer weg te denken van dansscholen.
Symfonisch ballet
Een eerste vorm van abstraherend ballet, voortgekomen uit het ballet blanc. Het ontwikkelde zich in het eerste kwart van de 20e eeuw.
De symfonische balletten zijn een vertaling of interpretatie van de muziek: een verhaalloos ballet dat de structuur en inhoud –met namen de gevoels- en stemmingsbeelden- van een symfonisch muziekstuk op de voet volgt. De techniek komt voort uit het Frans-Russisch ballet.
Belangrijke choreografen: Léonide Massine en vooral George Balanchine.
Tango
De tango komt oorspronkelijk uit Argentinië. Eind 19e eeuw ontstond daar een stijl van muziek, dans en poëzie. De tango werd oorspronkelijk gedanst (en gespeeld) door nakomelingen van zwarte slaven in Argentinië, maar werd al snel populair onder de gehele bevolking van de hoofdstad Buenos Aires. Nu wordt de tango wereldwijd gedanst. De ballroom tango (de tango die we kennen van het stijldansen) is heel anders dan de Argentijnse tango, qua muziek en beweging, maar is er wel van afgeleid.
De tango wordt gedanst door man en vrouw, ze dansen dicht tegen elkaar aan, in de specifieke danshouding : de man heeft rechterhand op de rug van de vrouw, de vrouw linkerhand op de schouder van de man, de andere handen hebben elkaar vast. De man leidt de vrouw. Langzame, getrokken bewegingen en passen wisselen snelle, staccato bewegingen, met bijvoorbeeld het hoofd, af. De tango is de dans van de passie. De ballroom tango is minder sensueel dan de Argentijnse.
Tapdans
Danssoort, waarbij de danser zichzelf ritmisch begeleidt door middel van het geluid dat zijn voeten tijdens het dansen maken. Het schoeisel van de danser is erop gemaakt om tikkende geluiden op de vloer te maken.
Tapdans is in de tweede helft van de 19e eeuw ontstaan binnen de zwarte (slaven) gemeenschap in de Verenigde Staten. Het is ontwikkeld uit een samensmelting van “Buck” (een Soedanese dansstijl), Buck en Wing(een sociale dans, afkomstig uit Soedan, gedanst in de slavenkwartieren in de Verenigde Staten) en Soft-Shoe-technieken (oorspronkelijk uit westelijk Afrika; op gewone schoenen). De tapdans heeft naast Afro-Amerikaanse invloeden ook West- Europese invloeden ondergaan onder andere uit de Ierse volksdans.
Tempeldansen
Vanuit het idee dat alles goddelijk is werden er, onder andere in het oude Egypte, allerlei rituelen gecreëerd om de aarde, die zij als moeder zagen te bedanken.
De vrouw speelt hierin, met haar scheppingskracht en vruchtbaarheid een grote rol. De vruchtbaarheidsdans had in die cultuur een religieuze betekenis, die zij later verloor. De dansvorm die centraal stond heet tegenwoordig buikdans. In verschillende culturen wordt de buikdans verschillend gedanst.
Traditioneel ballet
Andere benaming van de oorspronkelijke stijl en techniek van het klassieke ballet. Fokine week af van het traditionele klassieke ballettaal bijvoorbeeld in zijn stuk Petreosjka.
Vaganova stijl
Agrippina Vaganova, een Russische danseres ontwikkelde een balletsysteem dat nu over de hele wereld wordt gedoceerd als klassiek ballet.
Agrippina Vaganova leefde van 1879 tot 1951
Als leerling van Enrico Cecchetti nam ze veel van hem over, maar ze stelde het systeem zelf samen. Belangrijke bewegingskenmerken zijn:
Sterke, soepele rug
In staat tot het maken van hoge sprongen
Het systeem heeft als doel het hele lichaam volledig onder controle te krijgen, een volmaakte harmonie van de ledenmaten.
Bekende dansers in deze stijl:
Natalia Kamkova, Galina Oelanova, Irina Kolpakova.
Volksdans
Volksdans wordt ook wel Folkloredans genoemd. Het is gemeenschapsdans, wat wil zeggen dat het om dansen gaat waarin de expressie de waarden en belangen van een bepaalde gemeenschap betreffen.
In volksdans gaat het meestal om traditionele dansen uit een bepaalde streek of land. De muziek komt uit dezelfde streek en is onlosmakelijk verbonden met de dans. Kenmerkend zijn de vaal aparte mannen – en vrouwenrollen, en de specifieke passen en patronen , die bij een bepaalde cultuur horen.
Voorbeelden: Armeense dansen: , Bulgaarse dansen, Israëlische dansen, etc.
Tegenwoordig worden er ook nieuwe volksdansen gemaakt, met patronen en bewegingen uit de traditionele dansen. Line-dans kan gezien worden als een moderne volksdans.
Weense wals
De wals is een dans in3/4 of3/8 maat. De herkomst is onduidelijk, maar in zijn 19e eeuwse vorm is er een duidelijke verwantschap met de Oostenrijkse ländler.
Hoewel de dans aanvankelijk met moeite door de burgerlijke samenleving en aan het hof geaccepteerd werd ( vanwege de “gesloten danshouding” waarbij het been van de man tussen die van de vrouw gezet werd) steeg de populariteit van deze dans na ca. 1840 tot grote hoogte en werd dé dans bij uitstek voor de balzaal.
Er bestaan verschillende soorten walsen, elk met een eigen muzikaal karakter. Bijvoorbeeld: Hongaarse wals, Engelse Wals, Spaanse Wals.
Beroemde componisten van walsmuziek waren vader en zoon Strauss uit Oostenrijk.
dit was het voorzover
(bron: Danstijd slo)